Tìm hiểu về nền văn minh lúa nước Việt Nam

Việt Nam là một trong số các quốc gia có nền văn minh lúa nước phát triển từ rất sớm. Nền văn minh lúa nước Việt Nam có ảnh hưởng sâu rộng tới kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân cho đến tận ngày hôm nay.

Nguồn gốc của cây lúa nước

Cùng với ngô, lúa mì, khoai tây và sắn thì lúa là một trong 5 loại cây lương thực thực phẩm có vai trò quan trọng đối với cuộc sống của con người. Xét về mặt khoa học thì đây là một loại thực vật thuộc nhóm các loại cỏ đã được con người thuần dưỡng. Lúa được trồng nhiều ở khu vực Châu Phi và Châu Á. Đây là một loại cây lương ngắn ngày. Dựa theo cấu trúc và hình dạng của hạt gạo mà sẽ phân chia thành những giống lúa khác nhau.

Lúa cũng là loại cây trồng đặc biệt phù hợp với những vùng có nhân công lao động thấp và nhiều nước. Việt Nam là một trong số các quốc gia hội tụ đầy đủ điều kiện phát triển cây lúa nước. Lúa nước Việt Nam được trồng nhiều ở vùng đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long. Các tỉnh, miền núi gieo trồng hay canh tác theo hình thức ruộng bậc thang. Các giống lúa Việt Nam ngoài tác dụng là sản phẩm lương thực hàng ngày nó còn trở thành mặt hàng xuất khẩu trong nhiều năm qua. Hàng năm, sản lượng xuất khẩu gạo của nước ta không ngừng tăng và là 1 tron 3 quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu trên thế giới hiện nay.

Những ảnh hưởng của cây lúa nước Việt Nam

Cây lúa nước Việt Nam có ảnh hưởng rất nhiều tới sự hình thành, phát triển văn hóa, xã hội và kinh tế của nước ta qua mỗi giai đoạn, thời kỳ lịch sử. Là một quốc gia có nền văn minh lúa nước lâu đời do đó những tác động của cây lúa nước tới đời sống của người dân Việt sẽ thấy rất rõ.

Ví dụ như trong nền văn họa dân gian sẽ không thể thiếu những câu ca dao, tục ngũ nói về cây lúa nước. “Ăn lấy chắc mặc lấy bền”; “Trời đánh còn tránh miếng ăn” hay “Trâu ơi ta bảo trâu này, trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta…”

Mặt khác, trong văn hóa ẩm thực của người dân Việt những sản phẩm từ cây lúa nước cũng rất được coi trọng. Trong đó, gạo là một sản phẩm lương thực không thể thiếu. Gạo được dùng trong bữa ăn chính và được chế biến thành rất nhiều món ăn khác nhau. Ngày nay có rất nhiều loại thức ăn nhanh nhưng trong bữa ăn của người Việt sẽ không thể thiếu cơm hay những món ăn vặt cũng được làm từ hạt gạo tẻ, gạo nếp.

Ngoài ra, nền văn minh lúa nước còn có những ảnh hưởng nhất định tới suy nghĩ, cách cử xử, lối suy nghĩ của người dân Việt. Ví dụ như suy nghĩ lối ăn chắc mặc bền, đức tính cần cù, chăm chỉ, chịu thương chịu khó…. Văn minh lúa nước cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng tới tín ngưỡng dân gian hay hoạt động văn hóa lễ hội….

Có thể thấy tự bao đời nay cây lúa nước Việt Nam đã ăn sâu vào tiềm thức, suy nghĩ và mọi lĩnh vực của đời sống. Hiện nay, canh tác cây lúa nước ngày càng được Nhà nước chú trọng theo hướng hiện đại hóa, mở rộng quy mô sản xuất, chất lượng hạt gạo cũng như ứng dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật hiện đại vào sản xuất.